body text metin

Sürdürülebilir kalkınmaya destek olmak amacıyla Sabancı Üniversitesi’nin 2019 yılında hayata geçirdiği Küçükköy Yaratıcı Teknolojiler Atölyesi’nde eğitimler aralıksız sürüyor. Ayvalık çevresindeki okullardan öğrencilerin katıldığı eğitimlerde son olarak “Cumhuriyet, Eğitim ve Bilim” ve "Biyoçeşitliliğin Tarıma Etkisi" konuları ele alındı.

5 Kasım 2022 tarihinde gerçekleşen eğitimler, Sabancı Üniversitesi'nin özgün eğitim modelini oluşturan ortak dersleri koordine eden Temel Geliştirme Direktörü ve Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Emre Erol ve Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUNUM) Araştırmacısı Nihal Öztolan Erol tarafından gerçekleştirildi.

Emre Erol’un “Cumhuriyet, Eğitim ve Bilim” başlığındaki dersinde, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu kadrolarının eğitim ve bilime verdiği değerlerle birlikte Mustafa Kemal Atatürk, Celal Bayar ve Refik Saydam'ın eylem ve fikirlerinin incelenmesi ele alındı.

Eğitimde ayrıca yeni Cumhuriyete şekil vermiş kuşakların eğitim ve bilime dair vurgularının nedenleri, yaşadıkları dönemin dinamikleri içerisinde tartışıldı ve o koşullarda yaptıkları vurgunun bugünün ve geleceğin Türkiye'sindeki anlamı değerlendirildi.

(SUNUM) Araştırmacısı Nihal Öztolan Erol’un dersinde de "Biyoçeşitliliğin Tarıma Etkisi" konusunda öğrenciler bilgilendirildi. Eğitimde, monokültür tarımın zararlarına değinildi ve tarım arazilerinde ilaçla yok edilen bitki örtüsünün aslında tarım için kullanılabilecek çok değerli bir genetik kaynak olduğu anlatıldı. Öğrenciler ayrıca zeytin bahçelerinde karşılaşılan Fabaceae ve Brassicaceae gibi ailelere mensup bitkilerin Ayvalık'ta yemek kültürüne kattığı değerler hakkında da bilgi sahibi oldular.

Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) tarafından Sabancı Vakfı desteğiyle 15 yıldır yürütülen Mor Sertifika Programı, toplumsal cinsiyet eşitliği alanında öğretmen ve öğretmen adaylarını ödüllendirmeyi sürdürüyor. Bu yıl ikincisi düzenlenen Mor Sertifika Programı Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülleri’nde farklı branş ve sınıflardan öğretmen ve öğretmen adayları ödüllendirildi.

Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Leblebici ödül töreninde yaptığı konuşmada,

24 Kasım Öğretmenler Günü’nün hemen öncesinde Mor Sertifika Programı Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülleri için bir araya gelmekten memnuniyet duyduklarını belirterek, “Bu ödüller, Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine öğretmen ve öğretmen adaylarına yönelik sunulan ilk ödül programı olması ile ayrı bir yere sahip” dedi.

Prof. Dr. Yusuf Leblebici, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sabancı Üniversitesi olarak, kuruluşumuzdan bu yana toplumsal cinsiyet alanında öncü çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Üniversitemizin ilkeleri arasında akademik özgürlüğün yanı sıra Ayrımcılık Karşıtlığı, Cinsel Tacize Karşı Önlem ve Destek İlkeleri ve Aile İçi Şiddeti Önleme ve Destek İlkeleri de yer alıyor. SU Gender ile birlikte 2019 yılından bu yana üzerinde çalıştığımız “Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı”nı geçtiğimiz yıl itibarıyla hayata geçirdik. Toplumsal cinsiyet eşitliği alanındaki duruşumuzu akademik ve idari mekanizmalarımızın her noktasında yansıtmayı amaçladığımız Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı’na yaşayan bir proje olarak bakıyoruz. SU Gender’ın en uzun soluklu projelerinden olan Mor Sertifika ise, toplumsal cinsiyet konusunda siz değerli öğretmenlerimiz vasıtasıyla gelecek nesillerin eğitimine odaklanarak önemli bir işi daha başarıyor. Toplumsal cinsiyet farkındalığıyla yetişecek yeni nesiller, eşitsizliklerin beslendiği kaynakları görebilme anlamında akranlarından farklılaşarak dünyaya filtresiz bakabilecekler. Cinsiyet kalıpları ile ayrımcılığın olmadığı bir dünya için gerekli bilinci kazanabilecekler.”

MOR SERTİFİKA PROGRAMI UZUN SOLUKLU VE KAPSAMLI BİR ÇALIŞMA

Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan, törendeki konuşmasında şunları söyledi: “Yarım asra yakın süredir edindiğimiz deneyimle, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının, kadınların ve kız çocuklarının eğitimde ve iş hayatında olmasının toplumsal gelişmenin ön koşulu olduğunu biliyoruz. Vakfımızın genel yaklaşımının ve çalışmalarının temel yapı taşı olan toplumsal cinsiyet eşitliği alanındaki çalışmalarımız arasında yer alan Mor Sertifika Programı, bu alanda geliştirdiğimiz en kapsamlı ve en uzun soluklu çalışma olması sebebiyle bizim için çok kıymetli. Öğretmenler üzerinden toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalığı yaratmayı amaçlayan başka benzer bir program olmaması da Mor Sertifika’yı özel kılıyor. Mor Sertifika Programı bundan 15 yıl önce Birleşmiş Milletler Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi Ortak Programı’nın bir bileşeni olarak yolculuğuna başladı. Program, yola çıktığından bu yana her zaman kendini yenileyen, gelişen, sürekli öğrenen bir yapıya sahip oldu. Programın bugünlere ulaşmasına katkı sağlayan herkese teşekkür ediyorum.” dedi.

BİR EĞİTİM SERTİFİKA PROGRAMINDAN DAHA FAZLASI

Mor Sertifika Programı Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülleri’nin ana konuşmacısı olan Program Jüri Üyesi ve Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Aylin Vartanyan ise “Mor Sertifika bir eğitim sertifika programından daha fazlası: Yıllar içerisinde sunduğu eğitim içeriği üzerinden eşitlikçi, katılımcı ve öğrencileri ve eğitmenleri toplumun kalıplaşmış beklentileri dışında yaratıcı ve üretken varlıklar olarak görmeye davet eden etik lensler sunan bir modelin savunucusu ve destekçisi. Eğitim kelimesinin İngilizce karşılığı olan “education” kelimesinin kökeninin Latince educare veya educere’den geldiğini hatırlamak bu noktada önemli. “Educare” yaklaşımı öğrenme deneyiminin zihinsel veya bedensel beceriyi, terbiyeyi içeren, öğrenciyi bir disiplinde yetiştirmeyi önceleyen bir anlayışı var. Educere ise, öğretmenin öğrenciyle ilişkisinde rehberlik eden ve öğrencinin bilişsel öğrenme süreci kadar bedensel ve ruhsal iyi olma haline de hizmet eden bir anlayışı öneriyor.  Mor Sertifika programı toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimini educere yaklaşımıyla aktararak ve katılımcıların gönül gözlerini de açan bir deneyim sunmaya çalışıyor ve aynı lensten bakarak katılımcıları da kendi müfredatlarını oluşturmaya ve paylaşmaya davet ediyor” dedi.

MOR SERTİFİKA PROGRAMI İLE 1 MİLYON ÖĞRENCİYE ULAŞILDI

Mor Sertifika Programı’nın ilk kez 2007 yılında Birleşmiş Milletler Kadınların İnsan Haklarının Geliştirilmesi Ortak Programı kapsamında Sabancı Üniversitesi akademisyenleri tarafından düzenlenmeye başlandığını ve giderek SU Gender’ın mükemmeliyet merkezi olma yolunda önemli bir rol oynadığını söyleyen SU Gender Direktörü Prof. Dr. Hülya Adak, açıklamasını şöyle dürdürdü: “Bu yıl hep birlikte Mor Sertifika’nın 15 yıllık serüvenini kutluyoruz. 15 yılda 5000’i aşkın öğretmene,  onların hayat boyu ulaştıkları öğrenci sayılarını düşünürsek, 1,000,000’a yakın öğrenciye ulaşabilmiş olduk. Mor Sertifika’nın içeriği de kapsamı da yıllar geçtikçe büyüdü, çeşitlendi. Mor Sertifika önce öğretmenlere, sonra öğretmen adaylarına yönelik düzenlenmeye başlandı. Eğitimlere, eğitim malzemeleri tasarlama çalışmaları eklendi. Bu çalışmalardan lisede temsil edilen birçok alandan Edebiyat, Beden Eğitimi, Matematik, Tarih gibi konular da dahil olmak üzere ders içi kullanılan malzemeler üretildi, Mor Dosyalar öğretmenlerle birlikte sürdürdüğümüz çalışmalardan esinlenerek hazırlandı. Mor Sertifika’nın en önemli modüllerinden biri de öğretmenlerin kendi alanlarında sınıf içi malzeme hazırladıkları Mor Dosya atölyeleri oldu” diye konuştu. Adak, “Dünya Öğretmenler Günü (5 Ekim), Öğretmenler Günü Türkiye (24 Kasım) ve Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’nün (25 Kasım) kesişiminde düzenlediğimiz bu ödül töreninde toplumsal cinsiyet alanında yaptığımız tüm çalışmaları birleştirmeyi ve şiddete karşı mücadelemizi, eşitlik, çeşitlilik ve kapsayıcılığa dayalı eğitim kültürü ideallerimizi tüm öğretmenlerle birlikte paylaşabileceğimiz bir ortam yaratmayı hayal ediyoruz” dedi.

6 ÖĞRETMEN ÖDÜLLENDİRİLDİ

2.Mor Sertifika Programı Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülleri kapsamında İpek Gürkaynak Yaratıcı Pedagoji Ödülü, bu yıl Mor Sertifika Yaz Okulu’na İstanbul’dan katılan rehberlik öğretmeni Büşra Nur Serdar ve yine bu yıl Hatay’dan Mor Sertifika Kış Okulu’na katılan İngilizce öğretmeni Berna Diblen’e verildi.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülü Eşitlikçi Uygulamalar Ödülü’ne ise 2021 yılında Mor Sertifika Kış Okulu’na katılan ve Denizli’de Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni olarak görev yapan Elif Selçuk ile 2022 yılında Mor Sertifika Yaz Okulu’na İzmir’den katılan felsefe branş öğretmeni Huriye Yeliz Öztürk Lider layık görüldü.

2022 yılında Mor Sertifika Kış Okulu’na katılan ve halen İstanbul’da Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olarak görev yapan Evrim Dilara Onat’a Mor Tohum Ödülü, 2022 yılında Mor Sertifika Kış Okulu’na katılan ve Kayseri’de Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik öğretmeni olarak görev yapan Nurbanu Yıldız ise Teşvik Ödülü aldı.

Ödül sonrasında kazanan öğretmenlerin katıldığı “Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Yeni Pedagojik Yaklaşımlar” paneli düzenlendi.

Sabancı Üniversitesi, Enerjisa Enerji, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir turizm uygulamalarıyla Küçükköy’de yeşil destinasyon modeli oluşturmayı amaçlayan 18 aylık ortak çalışmanın sonuçlarını duyurdu. 10 milyon liralık yatırımla tamamlanan SENTRUM projesi kapsamında turizm işletmeleri ve kamu binalarına yönelik enerji etüt çalışmaları gerçekleştirildi; işletmelere enerji verimli aydınlatma ve beyaz eşya desteği verildi, kamu binalarına güneş enerjisi sistemleri kuruldu ve köy yüksek hızlı elektrikli araç şarj altyapısına kavuştu.

Proje kapsamında, enerji verimliliği ve güneş enerjisi santrali uygulamaları gerçekleştirilen Necmi Komili İlk ve Orta Okulu “Net Sıfır Enerjili Bina” olarak Türkiye’de ilklerin arasında yer aldı.

Tüm bu çabalar, iklim değişikliğine karşı mücadelede de ölçülebilir faydalar sağladı. Enerjisa Enerji “İşimin Enerjisi” çatısı altında enerji verimli teknolojiler ve yenilenebilir enerji uygulamalarıyla bölgede yılda 15.000 kg kömür kullanımının önüne geçilerek enerji tasarrufu sağlandı. Yine yenilenebilir enerji sistemleri sayesinde yıllık ~90.000 kg miktarda karbon emisyonu engellenmiş oldu.

Sürdürülebilir Enerji Temelli Turizm Uygulama Merkezi (SENTRUM) projesi, turizm sektörünün yenilenebilir enerji kaynaklarından ve diğer sürdürülebilir uygulamalardan tek destinasyonda nasıl yararlanabileceğini somut olarak ortaya koyuyor.

18 ay süren sürdürülebilir enerji temelli turizm uygulamaları ve sonuçları; Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı ve Enerjisa Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Kıvanç Zaimler ve UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton’ın katılımlarıyla gerçekleştirilen basın toplantısında paylaşıldı.

SENTRUM projesinin sonuç basın toplantısında konuşan Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, “Başarı Üçgeni” olarak adlandırdığı SENTRUM projesinin; Enerjisa Enerji, Sabancı Üniversitesi ve UNDP iş birliği ile yaratılmış sosyal fayda yaratan bir uygulama olduğunun altını çizdi. SENTRUM projesinin Türkiye ekonomisi için en önemli sektörlerden turizm ve enerji alanlarında bir rol model oluşturduğunu, bu bağlamda projenin başarısının yalnızca Küçükköy ile sınırlı kalmadığını ifade eden Güler Sabancı, “Yaratılan ölçeklendirilebilir, tekrarlanabilir ve sürdürülebilir turizm uygulamalarını içeren SENTRUM modelinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu modelin hem memleketimiz hem de dünya için bir başarı hikayesi olacağına inanıyorum. Birleşmiş Milletler’in belirlediği “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları”na da hizmet eden bu proje, aynı zamanda Sabancı Topluluğu’nun beş ana stratejisinden biri olan “Sürdürülebilir İşlerde Öncü Olmak” misyonunun da en somut örneklerinden biri” dedi.

UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, “Küçükköy, Türkiye'yi bu kadar sıcak bir turizm destinasyonu yapan binlerce resimli kartpostal lokasyonundan sadece biri” dedi. “Ancak turizmin büyümesiyle birlikte çevre üzerinde artan baskı ve artan enerji kullanımı riski geliyor. Bu nedenle UNDP olarak, yaşamımızın bağlı olduğu gezegeni korurken ülke için ekonomik fayda sağlayabilecek bir yeşil turizm modeli geliştirmek için iş birliği yapmaktan çok memnunuz” şeklinde sözlerini sürdürdü.

Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı ve Enerjisa Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Kıvanç Zaimler, “Enerjisa Enerji olarak misyonumuzun büyüyen Türkiye’nin enerji dönüşümüne öncülük etmek ve daha iyi bir gelecek için sorumluluk almak olduğunu biliyoruz. Sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaşmamıza hizmet edecek çözümleri yalnızca kendi kaynaklarımızla değil, diğer paydaşları da sürece katarak hayata geçirmeyi amaçlıyoruz. Tam da bu nedenle UNDP, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ile iş birliği içinde ve Sabancı Üniversitesi’nin değerli katkılarıyla geçen sene uygulamaya başladığımız SENTRUM projesini çok değerli ve anlamlı buluyorum.” diye açıklamada bulundu.

SENTRUM projesi kapsamında yeşil destinasyon modelini oluşturmak amacıyla Küçükköy ve çevresinin turizm kaynak değerleri belirlendi, yeşil satın alma, sürdürülebilir ulaşım, üretim ve tüketim konularında yol haritaları hazırlandı. Farklı ülkelerdeki yeşil destinasyon standartları incelenerek, Küçükköy’e uyarlanabilecek olanlar tespit edildi. Doğa ve enerji temalı alternatif bisiklet ve yürüyüş rotaları oluşturuldu.

Küçükköy'de yer alan Sabancı Üniversitesi Yaratıcı Teknolojiler Atölyesi ile bölgede bugüne kadar enerji verimliliği, sürdürülebilir turizm, atık yönetimi, iklim değişikliği, toplumsal cinsiyet eşitliği gibi konularda lise öğrencileri, bölge kadınları ve işletme sahiplerinden oluşan 140 kişiye eğitimler verildi. Hazırlanan toplumsal cinsiyet eşitliği eylem planı çerçevesinde kadınların proje aktivitelerine katılımları sağlandı.

Küçükköy’de ayrıca tüm paydaşların enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı konusunda farkındalığa sahip olabilmeleri amacıyla yöre halkı, işletmeler ve ziyaretçilerin bilgi edinebilecekleri bir “Sentrum Koordinasyon Ofisi” oluşturuldu.

Küçükköy’de edinilen deneyime dayanarak,“Başarı Üçgeni”nde yer alan ortaklar SENTRUM projesinin ikinci fazını geliştirmek ve sürdürülebilir enerji ve turizm uygulamalarını diğer destinasyonlarda uygulamak için çalışmalara devam ediyor.