22/10/2014
Sabancı Üniversitesi’nden Uluslararası Otofaji Sempozyumu
Tıp ve moleküler biyoloji alanlarında yeni ve yükselmekte olan bir konu olan otofaji üzerinde çalışan dünyaca ünlü kanser araştırmacısı bilim insanları Sabancı Üniversitesi ve Türk Biyokimya Derneği aracılığı ile 21 - 22 Ekim'de Türkiye’de.
Otofaji, en temel biyolojik olaylardan birisidir ve bir hücre içindeki yapıların geri çevirimini sağlar. Otofaji insan sağlığı için çok önemlidir ve bozukluğu, kanser dahil birçok hastalığa yol açmaktadır. Bu nedenle otofaji araştırmaları, en hızlı ilerleyen araştırma konularından birisidir. Gerçekleşecek toplantının asıl amacı ise otofaji konusu hakkında Türkiye’de ilgi ve bilinç uyandırmaktır. Bilim çevrelerinde, otofaji konusunun önümüzdeki yıllarda Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’ne aday gösterileceği konuşuluyor.
Türkiye’deki tek aktif otofaji laboratuvarı Sabancı Üniversitesi’nde
Otofaji düzenlemesindeki sorunlar birçok hücre içi protein bozukluğunda, yaşlanmada, kanserde, nörodejeneratif hastalıklarda ve enfeksiyonlarda dikkat çekmektedir. Bu nedenle, dünyanın önde gelen ilaç şirketleri otofajiyi düzenleyen yeni ilaçları keşfetmek ve klinik olarak doğrulamak için büyük yatırımlar yapmaktadır. Dünyada hali hazırda otofaji konusuna yoğunlaşan 250-300 laboratuar vardır ve bunların 150 kadarı Avrupa’dadır. Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Öğretim Üyesi Devrim Gözüaçık’ın başında bulunduğu laboratuvar Türkiye’de otofaji konusuna aktif olarak yoğunlaşan tek laboratuvardır.
Devrim Gözüaçık, bir tıp doktoru olması yanında, moleküler hücre biyolojisi ve genetik uzmanıdır. Otofaji alanındaki çalışmaları Roche İlaç Firması, Avrupa Moleküler Biyoji Organizasyonu, Türkiye Bilimler Akademisi ve İstanbul Kültür Üniversitesi tarafından verilen bilim ödülleri ile ödüllendirilmiştir. Sabancı Üniversitesi’ndeki araştırma laboratuvarında, otofaji bozukluklarının kanser ve Parkinson gibi hastalıklarla bağlantısı konusunda öncü çalışmalar yürütmektedir. Dr Gözüaçık, alanın en önemli dergisi olan ve Teksas’ta basılan “Autophagy” adlı derginin editörü, New York merkezli Uluslararası Hücre Ölümü Derneği’nin yönetim kurulu üyesidir. Cancer Research, UK, Wellcome Trust, UK (İngiltere), The Health Research Board, Ireland (İrlanda) ve Research Foundation Flanders, FWO (Belçika) ve TÜBİTAK dahil birçok uluslar arası ve ulusal araştırma kurumu için akademik hakemlik yapmaktadır. Dr Gözüaçık, otofaji alanı yanında programlı hücre ölümü alanında da uluslar arası düzeyde tanınmaktadır.
Sempozyumda başka kimler konuşacak?
Yurtdışından gelen davetli konuşmacılar, otofaji alanındaki çalışmalarıyla ün kazanmış, dünya çapında öncü bilim insanlarıdır.
Richard Lockshin (ABD): “Programlı Hücre Ölümü Sahası” öncülerinden ve “Otofaji ve Hücre Ölümü Sahası” alanında çalışan en önemli bilim insanlarından biri olmanın yanında, pek çok popüler bilim kitabının yazarıdır. Alana adını veren ilk çalışmalarında “Programlı Hücre Ölümü” terimini türeterek günümüzdeki biyomedikal araştırmaların en önemli alanlarından birinde çığır açmıştır. Dr. Lochshin’in kurucusu olduğu Uluslararası Hücre Ölümü Derneği, farklı çalışma alanlarından ve ülkelerden araştırmacıları bir araya getirerek biyomedikal araştırmalarda yeni ve farklı fikirler üzerinden uluslararası işbirliklerini desteklemektedir.
Ana Maria Cuervo (ABD): “Eşlikçili Otofaji (CMA)” sahasının kurucusu ve yaşlanma araştırmalarının önde gelen bilim insanlarındandır. Eski hocası Fred Dice’ın çalışmalarını devam ettirerek bu en temel biyolojik fenomeni düzenleyen mekanizmaları tek başına keşfetmiştir. Çalışmaları ayrıca yaşlanma, kanser ve nörodejeneratif hastalıklarda (örneğin Alzheimer) CMA bozukluğunun önemini ortaya koymuştur.
Zahra Zakeri (ABD): Virüsler ve otofaji alanının önde gelen bilim insanlarındandır. Uluslararası Hücre Ölümü Derneği ve Sınır Tanımayan Bilim İnsanları Girişimi’nin başkanıdır. Çalışmaları, hücre ölümü düzenleme mekanizmaları üzerindeki araştırmaların temelini atmıştır. Ayrıca günümüzde insanlığı tehdit eden Ebola, Dengue humması ve Influenza (grip) gibi virüslerin bulaşma, çoğalma ve yayılmaları için otofaji mekanizmalarını nasıl kullandığını daha iyi anlamamızı sağlayan önemli katkılarda bulunmuştur.
Jörn Dengjel (Almanya): “Otofaji Proteomiği” alanında önde gelen araştırmacılardandır. Otofaji ağlarının protein düzeyinde birbiriyle bağlantılı olduğunu gösteren makaleler yayımlamıştır. Otofajiyle bağışıklık, kanser ve insan ömrünü bağdaştıran önemli çalışmaları bulunmaktadır.
Sempozyumda ayrıca, iki genç bilim insanı olan Devrim Öz-Arslan (Acıbadem Üniversitesi) ve Elif Damla Arısan (Kültür Üniversitesi), otofaji konusunda elde ettikleri yeni bulgularını sunacaklardır.
