Sabancı Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Doktora Programı 2013 Mezunumuz Zeynep Temel, World Economic Forum - WEF (Dünya Ekonomik Forumu) 2020 Young Scientists Topluluğuna seçildi.
Dünya Ekonomik Forumu, iş dünyası, akademi, politika, sanat dünyası gibi farklı alanlardan liderleri bir araya getiren ve yarattığı sinerji ortamı ile daha iyi bir gelecek için çaba sarf eden bir platform. Genç bilim insanlarından oluşan Young Scientists topluluğu da bu çabalara kanıt-odaklı ve bilimsel bir bakış açısı getirmeyi amaçlıyor. Her yıl dünyanın çeşitli ülkelerindeki akademik kurumların bildirdiği adaylar arasından 25 genç bilim insanı üç yıllık bir çalışma süreci için seçiliyor.
Mezunumuz Zeynep Temel ile 2020 Young Scientists Topluluğu arasında yer alması ve çalışmaları üzerine yaptığımız röportajı aşağıda okuyabilirsiniz.
Sizi kısaca tanıyabilir miyiz? 2013 yılı Mekatronik Mühendisliği Doktora Programı mezunumuzsunuz. Bu alanda doktora yapmaya nasıl karar verdiniz? Sabancı Üniversitesi ile yollarınız nasıl kesişti?
Z.T: İstanbul Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği mezunuyum. Lisans eğitiminin son senesinde branşlara ayrılırken Sistem Dinamiği ve Kontrol dalını seçtim. Master derecemi de mekatronik mühendisliğinde yapınca, doktora için de aynı alanda devam etmeye karar verdim. Bir sistemi mekanik tasarım, elektronik tasarım ve kontrol olarak farklı yönleriyle ele almak ilginç gelmişti. Hala ilginç geliyor.
Doktora programlarını araştırdığım sene kardeşim Sabancı Üniversitesi'nde lisans eğitimine başlamıştı ve bana Mekatronik Mühendisliği'nin açtığı doktora öğrenci alım ilanını yolladı. Akademik kariyerime Almanya'da devam etme şansım olmasına rağmen Türkiye'ye dönme fikri ağır basınca başvurdum ve Sabancı Üniversitesi'ni tercih ettim. Böylece dört sene boyunca kardeşimle beraber Prof. Serhat Yeşilyurt, Prof. Asıf Şabanoviç, Prof. Berrin Yanıkoğlu, Prof. İbrahim Tekin, Prof. Güllü Kızıltaş Şendur gibi hocalarımızdan aynı anda farklı dersler alma ve farklı projelerde çalışma fırsatımız oldu :) Doktora çalışmalarımı da Prof. Serhat Yeşilyurt hocamın danışmanlığında bakterilerden esinlenen yüzen mikrorobotların davranışları üzerine yaptım.
Sabancı Üniversitesi doktora programından mezun olduktan sonra neler yaptınız, hikayenizi aktarabilir misiniz?
Z.T: Mezun olduktan sonra altı ay kadar Sabancı Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak Prof. Serhat Yeşilyurt hocamla çalışmaya devam ettim. 2014 yılında TÜBİTAK Doktora sonrası araştırmacı bursu ile bir sene Brown Üniversitesi'nde Prof. Kenny Breuer ile mikroorganizmaların farklı ortamlardaki yüzme davranışlarını çalışmak üzere Amerika'ya geldim.
Projemin bitmesine yakın, yine bir Sabancı Üniversitesi Mekatronik Mühendisligi doktora mezunu olan yakın arkadaşım Dr. Merve Acer sayesinde Prof. Rob Wood ile tanışma fırsatı buldum. İlgi alanlarımızdan, projelerden bahsederken doktora sonrası için pozisyonu olduğunu söyledi. Böylece 2015 yılında Harvard Üniversitesi Mikrorobotik Laboratuvarı'nda mikrorobotlar için yeni eyleyici tasarımı ve üretimi üzerine çalışmaya başladım. Bu proje, farklı üniversitelerden altı ekibin bir araya gelerek, doğadaki sıra dışı hareketleri anlamaya ve bu hareketleri mühendislik platformları ile incelemeye yönelikti. Bu sayede robotiğin yanı sıra, biyoloji, fizik, malzeme bilimi alanlarından kalabalık bir ekiple üç sene boyunca çalışma fırsatı buldum. Harvard Üniversitesi'ndeki projelerim sonucunda milimetre boyutunda yüksek hız ve hassasiyetle çalışan bir delta manipülator ve zıplayan karıncalardan esinlenen kendi boyunun 100 katı yüksekliğe zıplayabilen bir mekanizma geliştirdim.
Harvard'daki ikinci senemin sonunda hocalarımın da teşvik etmesiyle yardımcı doçentlik pozisyonlarını araştırmaya başladım. Carnegie Mellon Üniversitesi'ndeki imkânlar ve Robotik Enstitüsü'ndeki akademik kadronun yaklaşımı beni cesaretlendirdi. Yaklaşık 1.5 senedir Pittsburgh'dayım, bir sene önce ilk doktora öğrencilerimle ekibimi ve laboratuvarımı kurmaya başladım.
Şu anda Carnegie Mellon University’de yürüttüğünüz, üzerinde çalıştığınız projelerinizden bahseder misiniz?
Z.T: Şu an dört doktora, bir master öğrencisinin olduğu bir ekibim var ve genelde küçük boyutlu robotların dinamik davranışları üzerine yoğunlaşıyoruz. Doktora öğrencilerimin hepsinin benim daha önce üzerinde çalıştığım konularla ilgili farklı projeleri var. Hassas manipülator sistemleri, arama-kurtarma amaçlı sürü robotları, dinamik origami ve şekil değiştiren robotlar olarak dört ana başlıkta çalışıyoruz. Bu konu başlıkları altında hem temel bilimlere dayalı soruları cevaplıyor, hem de uygulama odaklı sistemler geliştiriyoruz.
The World Economic Forum- 2020 Cohort of Young Scientists arasında seçilen 25 kişi arasında yer aldınız. Hangi çalışmalarınız, hangi kriterler göz önünde bulundurularak bu 25 kişi arasında yer aldınız, bu listede yer almanızın sizin için önemi nedir paylaşabilir misiniz?
Z.T: Dünya Ekonomik Forumu, iş dünyası, akademi, politika, sanat dünyası gibi farklı alanlardan liderleri bir araya getiren ve yarattığı sinerji ortamı ile daha iyi bir gelecek için çaba sarf eden bir platform. Genç bilim insanlarından oluşan Young Scientists topluluğu da bu çabalara kanıt-odaklı ve bilimsel bir bakış açısı getirmeyi amaçlıyor. Her yıl dünyanın çeşitli ülkelerindeki akademik kurumların bildirdiği adaylar arasından 25 genç bilim insanı üç yıllık bir çalışma süreci için seçiliyor. Seçim kriterleri arasında yaptığımız bilimsel çalışmaların niteliklerinin yanı sıra, çevremizle ve toplumla olan etkileşimimiz de dikkate alınmakta. Bu değerlendirmelerle seçilen 2020 yılı Genç Bilim İnsanları ekibinin içinde yer alarak ülkemi ve çalıştığım üniversiteyi temsil etmek benim için büyük bir gurur ve aynı zamanda büyük bir sorumluluk.
İlerleyen dönemler için çalışmalarınızı ve kendi hayatınızı düşünerek hedeflerinizi paylaşabilir misiniz?
Z.T: İlk olarak hedefim, benimle birlikte çalışan takım arkadaşlarımın keyif aldıkları bir eğitim ve araştırma süreci geçirmelerini, benim gibi, onların da akademik çalışmalarını verimli bir şekilde gerçekleştirmelerini sağlamak. Bunun yanında, yaptığımız çalışmaları farklı platformlarda anlatarak gençleri bilime, merak etmeye, soru sormaya ve öğrenmeye teşvik etmek de benim için önemli ve sürekli bir amaç.
Son olarak mezun olmak üzere olan veya kariyerinin başında olan gençlere neler önerirsiniz?
Z.T: Ben de kariyerimin başındayım, umarım her zaman kariyerimizin başında oluruz. İyi insan olmak, merak etmek, çevremde olan bitene duyarlı olmak, hayallerimin peşinden gitmek ve yılmadan usanmadan deney yapmak bana çok güzel kapılar açtı, umarım bunlar genç arkadaşlarıma da mutlu olacakları yolu bulmada yardımcı olur.
Eklemek istedikleriniz var mı?
Z.T: Benimle iletişime geçtiğiniz için teşekkür ederim. Prof. Serhat Yeşilyurt hocam başta olmak üzere, Sabancı Üniversitesi'nde geçirdiğim süreçte bana yol gösteren tüm hocalarıma teşekkürlerimi ve sevgilerimi yolluyorum.
